De toenemende vraag naar energie zorgt voor uitdagingen in de markt. Om vraag en aanbod in balans te houden zijn er 'onbalans prijzen'. Deze worden beheerd door Tennet, de netbeheerder in Nederland. Blijven de onbalans prijzen voor bezitters van thuisbatterijen interessant of zal onbalans handelen aan zijn einde komen? In dit artikel geven we duidelijkheid over de toekomst!
Wat is onbalans?
We spreken van onbalans als de vraag naar stroom niet goed aansluit op het aanbod van stroom.
In de zomer bijvoorbeeld, als het zonnig is, dan wordt er door miljoenen huishoudens in Nederland tegelijkertijd overtollige zonnestroom teruggeleverd aan het net. Wanneer deze hoeveelheid een stuk groter is dan de vraag op dat moment, kan er onbalans ontstaan.
Er kan ook onbalans ontstaan als er een plotselinge stijging in de vraag plaatsvind, of er een stroomstoring is bij een van de elektriciteitscentrales in ons land.
Door te spelen met de elektriciteitsprijzen probeert TenneT eventuele onbalans zoveel mogelijk tegen te gaan.
Sommige energieleveranciers maken het mogelijk om een thuisbatterij te koppelen aan de onbalansmarkt. FRANK energie is hier een voorbeeld van, maar er zullen in de nabije toekomst steeds meer partijen bijkomen die deze service ook gaan aanbieden.
Energieopslag kan best ingewikkeld zijn...
Overweeg jij een thuisbatterij voor jouw woning, maar weet je niet zo goed wel merk en type aansluit bij jouw energiebehoeften of zonnepanelen installatie?
Wij helpen je graag. Klik op de oranje knop en ontdek binnen 1 minuut of een thuisbatterij voor jou interessant is.
Dit is volledig vrijblijvend en GRATIS advies voor jouw ideale accu set-up!
Onbalans prijzen van TenneT
De onbalans prijzen van TenneT zijn vaak hoger dan de 'reguliere' elektriciteitsprijzen. TenneT bepaalt dus die tarieven aan de hand van de (on)balans in het net. Deze prijzen kunnen zowel positief als negatief zijn.
Negatieve tarieven
Op het moment dat er meer stroom beschikbaar is in het elektriciteitsnet dan nodig is, dan is het tarief op de onbalansmarkt negatief. Hiermee worden partijen juist gestimuleerd om meer energie af te nemen om het overschot weg te werken.
Voor bezitters van een thuisbatterij betekent dit dat de batterij zich op die momenten zoveel mogelijk gaat volladen.
Positieve tarieven
Als er te weinig elektriciteit in het net is, dan zijn de onbalansprijzen positief. Hiermee wil TenneT stroomverbruikers stimuleren om meer energie terug te leveren.
Thuisbatterijen zullen op deze momenten zichzelf ontladen en de opgeslagen stroom terugleveren aan het net.
Omdat de balans in het net plotseling kan veranderen, veranderen de prijzen van TenneT ieder kwartier. Zo kunnen ze flexibel inspelen op de situatie op het elektriciteitsnet. In plaats van onbalans prijzen spreekt TenneT zelf van 'verrekenprijzen'.
Wil jij weten wat de mogelijkheden zijn voor een thuisbatterij op de onbalansmarkt? Of wil je juist weten of een thuisbatterij ook nog rendabel is wanneer je dit niet doet? Onze specialisten geven je graag een onafhankelijk en vrijblijvend advies.
Veranderingen in regeltoestand 2
Als er een tekort of overschot is, dan spreekt men bij de netbeheerder van Regeltoestand 1. Het komt echter ook wel eens voor dat er binnen het kwartier zowel een overschot als tekort plaatsvindt op het net. In dit geval spreekt men van 'Regeltoestand 2'.
Wanneer deze situatie zich voordoet, is het heel moeilijk om te voorspelen of het juist winstgevend is om stroom terug te leveren of af te nemen.
TenneT heeft recentelijk (16 november 2024) aangekondigd dat zij veranderingen doorvoeren in regeltoestand 2. Om korte termijn schommelingen in de vermogensonbalans beter te beheren, is besloten om de publicatie van de balansdelta met 3 minuten uit te stellen, waardoor de totale vertraging nu 5 minuten bedraagt. Deze wijziging is in eerste instantie voor 'slechts' 6 maanden.
Wat betekent de verandering in regeltoestand 2?
Momenteel is de terugverdientijd van een batterij die handelt met onbalans prijzen tussen de 5 en 6 jaar. Het zou kunnen zijn dat op korte termijn het rendement wat thuisbatterijen op de onbalansmarkt kunnen behalen iets lager wordt. In de praktijk betekent dit dat het moeilijker wordt om te voorspellen of er moet worden afgenomen of teruggeleverd.
De verwachting is echter dat het niet lang gaat duren voordat energieleveranciers beter om kunnen gaan met de vertraging die TenneT heeft doorgevoerd binnen regeltoestand 2.
Overigens adviseren wij consumenten altijd om zich niet alleen maar 'blind te staren'op de onbalansmarkt. Het is weliswaar het emest lucratief, maar ook met de reguliere dynamische stroomtarieven op de EPEX markt verdient een batterij zich in 7 tot 9 jaar terug.
Wat nu?
Wat ons betreft is er geen reden tot paniek voor consumenten die op dit moment actief zijn op de onbalansmarkt van TenneT. Energieleveranciers zullen hun algoritmes moeten aanleren om beter om te gaan met de vertraging binnen het communiceren van TenneT's verrekenprijzen.
Daarnaast geldt de ingevoerde vertraging slechts voor een aantal maanden.
Wilt u in de toekomst juist niet meer actief zijn op de onbalansmarkt? Dan zijn er nog genoeg interessante alternatieven.
Onze specialisten geven je graag een eerlijk en vrijblijvend advies over de verschillende mogelijkheden. Vertel ons wat over je huidige situatie (aantal zonnepanelen, energieverbruik, etc.) en we sturen je een vrijblijvende offerte.
Veelgestelde vragen
De verrekenprijzen van Tennet worden ieder kwartier bepaald aan de hand van het eventuele overschot of tekort in de energiemarkt.
TenneT is een netbeheerder. Zij zijn verantwoordelijk voor een stabiel en betrouwbaar elektriciteitsnet in Nederland en een deel van Duitsland.
Bronnen
Van Gastel, E. (2024, 16 november). TenneT grijpt in vanwege regeltoestand 2: ‘Partijen varen nu lange tijd in de mist’. Solar Magazine.
https://solarmagazine.nl/nieuws-zonne-energie/i39044/tennet-grijpt-in-vanwege-regeltoestand-2-partijen-varen-nu-lange-tijd-in-de-mist
Volumes verrekende onbalans. (z.d.). TenneT.
https://www.tennet.eu/nl/de-elektriciteitsmarkt/transparantie-nederland/volumes-verrekende-onbalans
